به گزارش همشهری آنلاین، قطارهای آن دوران نیز توسط اسبهای پرقدرت روی ریلهای چوبی کشیده میشدند و بنابراین، هنوز نمیتوانیم بگوییم که قطار به شکل امروزی آن، اختراع شده بود. نخستین قطار بخار در اوایل قرن نوزدهم روی ریل قرار گرفت و از آن زمان بود که حملونقل و ترابری شکل و گونه جدیدی بهخود گرفت.
نخستین لکوموتیو بخار
«ریچارد ترویتیک» برای نخستین بار لکوموتیو ابداعی خود مجهز به موتور بخار را روی ریلهای فولادی بهحرکت درآورد، دوران قطارهای امروزی را هم آغاز کرد. این مهم در سال۱۸۰۴ و در ولز جنوبی انجام شد. او ابتدا یک لکوموتیو با موتور بخار برای حمل بار با ظرفیت ۲۰تن درست کرد و سپس یک لکوموتیو با موتور بخار بهمنظور حمل مسافر ابداع کرد. او مردم شهر را سوار قطارش میکرد و یک دور کامل به دور شهر میچرخید و پول ناچیزی از آنها بهعنوان کرایه دریافت میکرد تا اینکه یک روز یکی از چرخهای لکوموتیو ریچارد شکست. پس از آن بود که او دیگر از لکوموتیو خود استفاده نکرد و این وسیله نقلیه را به کناری رها کرد. ولی کسی که در تبدیل قطار به وسیله بسیار مهم حملونقل عمومی نقش مهمی را ایفا کرد، «جورج استفنسون» انگلیسی بود که یک قطار تقریباً بزرگ ساخت و آن را به لکوموتیوی با موتور بخار مجهز کرد.
انواع قطار
قطارهای بینشهری انواع مختلفی دارند که برای اهداف خاصی طراحی شدهاند. یک قطار میتواند از ترکیبی از یک یا چند لکوموتیو و واگنهای راهآهن متصل به آن، یا یک واحد چندگانه خودران، یا گاهی یک واگن تنها یا بندبند به نام واگن ریلی تشکیل شود. انواع خاصی از قطارها که در راهآهنهای امروزی مورد استفاده قرار میگیرند، عبارتند از: مونوریل، راهآهن سریعالسیر، ماگلِو (مغناطیسی)، راهآهن اتمسفریک، راهآهن زیرزمینی تایر-لاستیکی، قطار کابلی و قطار چرخشانهای.
تندروها یا سریعالسیر
یکی از انواع قابلتوجه و در حال رشد قطارها، سریعالسیرها هستند که معمولاً با سرعتی بیشتر از ۲۰۰کیلومتر در ساعت حرکت میکنند و اغلب در مسیرهای اختصاصی کار میکنند. چنین چیزی به این خاطر است که خط مورد بررسی قرار میگیرد و برای تطبیق با سرعت بالا آماده میشود. نخستین نمونه موفق سیستم ریلی مسافربری پرسرعت، «شینکانسن» ژاپن بود که در اصطلاح عامیانه به آن «قطار گلولهای» هم میگویند که در اکتبر ۱۹۶۴ و برای بازیهای المپیک توکیو شروع بهکار کرد.
چرخدار یا مغناطیسی
گاهی به شوخی میگویند، طرف شغلاش گرفتن پنچری قطار است! اما نمونهای از قطار این روزها در برخی نقاط جهان دیده میشود که همان چرخ فولادی را هم ندارند و باعث بیکاری برخی از افرادی شدهاند که کارشان گرفتن پنچری قطار بوده است! قطارهای مغناطیسی که در صفحات بعد بیشتر دربارهشان توضیح میدهیم، قطارهایی هستند که روی ریلهای خاص حرکت میکنند و بهخاطر سیستم مورد استفاده در حرکتشان، کمی بالاتر از ریل و در واقع روی هوا قرار میگیرند. با چنین وضعیتی دیگر هیچچیز جز هوا، جلودار این قطارها در سرعتگرفتن نیست و به همین دلیل تقریبا هر از گاهی اخباری در خصوص رکوردشکنی در سرعت قطار به گوش میرسد.
نظر شما